Xôi xéo là một trong những món ăn sáng quen thuộc, mang đậm hương vị Hà Nội với màu vàng ươm bắt mắt, đậu xanh bùi béo và hành phi giòn tan thơm lừng. Đằng sau gói xôi tưởng chừng đơn giản ấy là cả một nghệ thuật trong khâu chọn gạo, ngâm nếp, đồ xôi và chế biến đậu xanh. Nếu bạn đang tò mò về cách làm xôi xéo chuẩn vị như người Hà Nội, thì hãy cùng Top Google khám phá công thức chi tiết ngay sau đây.
Nội dung chính:
Cách chuẩn bị nguyên liệu cho món xôi xéo
Để làm nên món xôi xéo thơm ngon, việc lựa chọn và sơ chế nguyên liệu là vô cùng quan trọng. Nguyên liệu chính gồm gạo nếp, đậu xanh, hành khô và mỡ gà hoặc dầu ăn.
- Gạo nếp: Nên chọn nếp cái hoa vàng hoặc nếp nhung, hạt tròn đều, trắng trong, ít gãy nát. Loại gạo này khi nấu cho ra xôi dẻo, thơm, hạt nở đều. Gạo sau khi vo sạch cần ngâm khoảng 6 – 8 tiếng với chút muối để hạt nếp nở mềm, không bị khô cứng.
- Đậu xanh: Sử dụng đậu xanh cà vỏ vàng óng, hạt chắc, không mối mọt. Ngâm đậu từ 3 – 4 tiếng để đậu mềm, dễ đồ chín và nghiền nhuyễn.
- Hành khô: Chọn củ hành khô tím tươi, không mọc mầm. Hành phi giòn, vàng ruộm sẽ tạo nên hương vị đặc trưng của món xôi.
- Mỡ gà hoặc dầu ăn: Mỡ gà giúp xôi béo và thơm đặc trưng hơn. Nếu không có mỡ gà, bạn có thể dùng dầu ăn hoặc dầu thực vật.
- Gia vị và tạo màu: Một chút bột nghệ hoặc nước nghệ giúp xôi có màu vàng óng đẹp mắt, đúng chuẩn Hà Nội.
Ngoài ra, bạn cần chuẩn bị một chiếc nồi hấp hoặc nồi cơm điện để đồ xôi. Nếu có chõ đồ xôi truyền thống bằng tre, hương vị xôi sẽ càng thơm ngon hơn.
Cách làm xôi xéo từng bước chi tiết
Sau khi chuẩn bị nguyên liệu, chúng ta sẽ bắt tay vào chế biến theo đúng trình tự. Đây là phần quan trọng nhất để đảm bảo xôi dẻo, đậu xanh mịn và hành phi giòn.
Bước 1: Ngâm và hấp chín gạo nếp
- Vo gạo thật sạch đến khi nước trong, sau đó ngâm với chút muối và bột nghệ. Bột nghệ sẽ giúp xôi vàng đều, hấp dẫn.
- Để ráo, cho gạo vào xửng hấp, dàn đều. Khi nước sôi, đặt xửng lên hấp trong khoảng 25 – 30 phút. Trong quá trình hấp, bạn nhớ mở nắp, xới nhẹ để hạt gạo chín đều.
- Nếu dùng nồi cơm điện, cho gạo và nước theo tỷ lệ 1:1, thêm chút dầu ăn hoặc mỡ gà để hạt xôi bóng bẩy, không bị khô.
Bước 2: Chế biến đậu xanh
- Sau khi ngâm, cho đậu xanh vào nồi hấp hoặc nấu chín mềm.
- Khi đậu còn nóng, dùng thìa nghiền hoặc cho vào cối giã nhuyễn. Đậu xanh mịn, dẻo sẽ dễ vo thành từng viên lớn.
- Vo tròn đậu xanh, sau đó dùng dao bén cắt thành từng lát mỏng. Đây chính là phần “xéo” đặc trưng, tạo nên tên gọi món xôi.
Bước 3: Phi hành giòn thơm
- Hành khô lột vỏ, thái lát mỏng đều tay.
- Cho mỡ gà hoặc dầu ăn vào chảo, đun nóng rồi cho hành vào phi với lửa nhỏ.
- Khi hành chuyển màu vàng cánh gián, vớt ra để ráo dầu, giữ giòn. Phần mỡ hành còn lại trong chảo có thể dùng để rưới lên xôi.
Bước 4: Hoàn thiện món xôi xéo
- Khi xôi chín, cho ra đĩa hoặc gói trong lá dong/lá chuối để giữ nóng.
- Dùng dao thái mỏng đậu xanh, rắc đều lên mặt xôi.
- Cuối cùng rưới thêm chút mỡ hành và rắc hành phi vàng giòn lên trên.
Thành quả là một đĩa xôi xéo mềm dẻo, vàng ươm, thơm lừng mùi hành phi, ăn kèm chả lụa hoặc giò chả sẽ thêm phần trọn vị.
Mẹo để món xôi xéo ngon hơn
Để món xôi xéo đạt hương vị hoàn hảo, bạn có thể áp dụng một số mẹo nhỏ sau:
- Ngâm gạo đủ thời gian: Không ngâm quá ít khiến gạo khô cứng, cũng không quá lâu dễ làm gạo bị chua.
- Đồ xôi 2 lần: Đồ lần đầu, xới ra để nguội rồi đồ lại giúp hạt xôi căng bóng, dẻo lâu hơn.
- Chọn đúng loại gạo: Nếp cái hoa vàng là lựa chọn số một, mang lại độ dẻo thơm và vị ngọt tự nhiên.
- Ăn kèm đa dạng: Xôi xéo có thể ăn cùng chả lụa, thịt kho tàu, chà bông hoặc chỉ đơn giản với dưa góp để bớt ngấy.
- Bảo quản đúng cách: Nếu còn thừa, hãy bọc kín và để trong ngăn mát tủ lạnh. Khi ăn, hấp lại để xôi mềm như mới.
Không chỉ thế, bạn có thể biến tấu món xôi xéo bằng cách thêm dừa nạo, lạc rang hoặc ruốc. Mỗi biến thể lại mang đến một trải nghiệm ẩm thực khác biệt, vừa giữ được hồn cốt món ăn, vừa thêm phần thú vị.
Câu hỏi thường gặp về cách làm xôi xéo
1. Cách làm xôi xéo bằng nồi cơm điện có ngon như dùng chõ đồ không?
Có. Nếu biết căn nước và thời gian, xôi xéo nấu bằng nồi cơm điện vẫn mềm dẻo, thơm ngon. Tuy nhiên, dùng chõ đồ truyền thống hạt nếp sẽ chín bằng hơi, không bị nhão, hương vị chuẩn hơn.
2. Xôi xéo có thể bảo quản trong bao lâu?
Xôi xéo ngon nhất khi ăn trong ngày. Nếu muốn để lâu, bạn có thể bọc kín cho vào ngăn mát tủ lạnh trong 1 – 2 ngày, khi ăn hấp nóng lại để giữ độ dẻo.
3. Nên chọn loại gạo nào để làm xôi xéo ngon nhất?
Gạo nếp cái hoa vàng là lựa chọn hàng đầu. Đây là loại nếp truyền thống của miền Bắc, cho hạt xôi dẻo, thơm, bóng đẹp và giữ được hương vị đặc trưng.
4. Ăn xôi xéo có béo không?
Xôi xéo có đậu xanh, hành phi và mỡ gà nên khá giàu năng lượng. Tuy nhiên, ăn lượng vừa phải vào buổi sáng sẽ cung cấp đủ năng lượng cho một ngày dài, không lo tăng cân quá mức.
5. Xôi xéo có thể kết hợp với những món gì?
Ngoài ăn không, xôi xéo có thể kết hợp với giò chả, thịt kho, chà bông, dưa góp hoặc rau muối. Sự kết hợp này giúp món xôi bớt ngấy, ăn hoài không chán.
Kết luận
Xôi xéo không chỉ là món ăn sáng phổ biến mà còn là biểu tượng ẩm thực của người Hà Nội. Chỉ với vài nguyên liệu quen thuộc, một chút khéo léo trong chế biến, bạn hoàn toàn có thể làm ra đĩa xôi vàng óng, mềm dẻo, thơm ngậy ngay tại nhà. Hy vọng công thức chi tiết trên sẽ giúp bạn dễ dàng thành công với món ăn truyền thống này. Hãy cùng thử ngay cách làm xôi xéo để mang hương vị Hà Nội về trong từng bữa sáng của gia đình mình nhé!.